تلسکوپی شدن ممبران پدیده‌ای است که در سیستم‌های اسمز معکوس (RO) رخ می‌دهد. در این پدیده، لایه‌های ممبران و توری بین لایه‌ها به سمت بیرون جابجا می‌شوند و شکل ممبران مانند یک تلسکوپ می‌شود. این پدیده باعث تغییرات در ساختار و کارایی ممبران و عملیات دفع نمک می‌شود. تلسکوپی شدن ممبران در سیستم‌های اسمز معکوس علل مختلفی دارد که در ادامه بررسی خواهیم نمود. روش‌های برخورد صحیح با موضوع از تلسکوپی گشتن ممبران عبارتند از اطمینان از عملکرد صحیح سیستم RO، انجام منظم عملیات شستشوی ممبران و کنترل دمای آب ورودی.
در این مطلب با چه مواردی آشنا می شویم ؟
تلسکوپی گشتن ممبران یک پدیده فیزیکی است که در آن یک غشاء نازک و انعطاف پذیر به طور خود به خود و بدون نیاز به نیروی خارجی، از یک شکل به شکل دیگر تغییر شکل می دهد. این پدیده به دلیل نیروهای بین مولکولی بین زنجیره های پلیمری تشکیل دهنده غشاء رخ می دهد.
هنگامی که یک غشاء نازک و انعطاف پذیر در معرض یک حلال قرار می گیرد، زنجیره های پلیمری تشکیل دهنده غشاء شروع به تورم می کنند. این تورم به دلیل نیروهای بین مولکولی بین زنجیره های پلیمری و حلال است. در نتیجه تورم، غشاء از شکل اصلی خود خارج می شود و به شکلی جدید تبدیل می شود.
تلسکوپی گشتن ممبران کاربردهای مختلفی دارد. از جمله کاربردهای این پدیده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
در بررسی عملکرد اسمز معکوس می‌فهمیم که دو مکانیسم اصلی برای تلسکوپی شدن ممبران و تاثیر بر عملکرد اسمز معکوس وجود دارد:
مکانیسم فشار: این مکانیسم شایع‌ترین علت ممبران تلسکوپی است. در این حالت، اختلاف فشار بین دو طرف ممبران از حد مجاز بیشتر می‌شود. این اختلاف فشار می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، مانند افت فشار بیش از حد در سیستم، وجود گرفتگی در سیستم و استفاده از ممبران نامناسب.
مکانیسم شیمیایی: این مکانیسم کمتر شایع است و ناشی از واکنش‌های شیمیایی بین ممبران و محلول آبی است. این واکنش‌ها می‌توانند باعث تغییر خواص مکانیکی ممبران و افزایش حساسیت آن به فشار شوند.
برای جلوگیری از تلسکوپی شدن ممبران، باید از عواملی که باعث افزایش اختلاف فشار بین دو طرف ممبران می‌شوند، جلوگیری کرد. این عوامل عبارتند از:
کنترل افت فشار در سیستم: افت فشار باید در حد مجاز مشخص شده در دیتاشیت ممبران باشد.
پیشگیری از گرفتگی در سیستم: گرفتگی در سیستم می‌تواند باعث افزایش افت فشار شود.
استفاده از ممبران مناسب: ممبران باید برای کاربرد مورد نظر مناسب باشد.
دستگاه RO صنعتی بخشی از فرآیند تصفیه است. دستگاه RO صنعتی را از طریق سایت های معتبر خریداری کنید. همچنین قیمت دستگاه RO صنعتی را هم می توانید پیش از خرید از طریق سایت های معتبر نظیر پاکاب بررسی نمایید.
عوامل اصلی موثر بر تلسکوپی شدن ممبران عبارتند از:
افت فشار بیش از حد مجاز: افت فشار بیش از حد مجاز باعث افزایش نیروی وارد بر ممبران می‌شود و در نهایت منجر به تلسکوپی شدن آن می‌شود. افت فشار مجاز برای هر ممبران در دیتاشیت آن مشخص شده است.
وجود ذرات معلق در آب ورودی: ذرات معلق در آب ورودی می‌توانند باعث ایجاد فشار موضعی در سطح ممبران شوند و در نهایت منجر به تلسکوپی شدن آن شوند.
عدم نصب صحیح ممبران: نصب نامناسب ممبران می‌تواند باعث ایجاد فشار غیریکنواخت بر روی آن شود و در نهایت منجر به تلسکوپی شدن آن شود.
دستگاه آب شیرین کن صنعتی بخشی از فرآیند تصفیه آب است. دستگاه آب شیرین کن صنعتی را می بایست از طریق فروشگاه های با سابقه و مطمئن خریداری نمود. قیمت و بهای دستگاه آب شیرین کن صنعتی را نیز می توانید از سایت های معتبر بررسی نمایید.
اثرات تلسکوپی شدن ممبران عبارتند از:
تلسکوپی شدن ممبران یک پدیده جدی است که می‌تواند عملکرد سیستم RO را به‌شدت تحت تأثیر قرار دهد. برای پیشگیری از این پدیده، لازم است از ممبران‌های با کیفیت بالا استفاده شود و فشار سیستم RO در محدوده مجاز قرار داشته باشد. همچنین، انجام شستشوی منظم ممبران نیز می‌تواند در کاهش احتمال تلسکوپی شدن ممبران مؤثر باشد.
در فناوری، تلسکوپی شدن ممبران می تواند برای ساخت دستگاه های کوچک و کارآمد استفاده شود. به عنوان مثال، می توان از آن برای ساخت سنسورهای کوچکی استفاده کرد که می توانند در بدن انسان کاشته شوند. همچنین می توان از آن برای ساخت سلول های خورشیدی کوچکی استفاده کرد که می توانند برای تولید انرژی از نور خورشید استفاده شوند.
ممبران تلسکوپی می تواند با استفاده از مواد مختلفی ایجاد شود. به عنوان مثال، می توان از پلیمرها، فلزات یا سرامیک ها استفاده کرد. انتخاب ماده مناسب به کاربرد مورد نظر بستگی دارد. ممبران تلسکوپی می تواند در کاربردهای مختلفی از جمله فناوری مورد استفاده قرار گیرد. از جمله این کاربردها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
سنسورها: ممبران تلسکوپی می تواند برای ساخت سنسورهای کوچکی استفاده شود که می توانند در بدن انسان کاشته شوند. این سنسورها می توانند برای نظارت بر سلامت یا تشخیص بیماری استفاده شوند.
سلول های خورشیدی: ممبران تلسکوپی می تواند برای ساخت سلول های خورشیدی کوچکی استفاده شود که می توانند برای تولید انرژی از نور خورشید استفاده شوند. این سلول های خورشیدی می توانند برای کاربردهای مختلفی از جمله تأمین انرژی وسایل نقلیه الکتریکی استفاده شوند.
رباتیک: ممبران تلسکوپی می تواند برای ساخت ربات های کوچکی استفاده شود که می توانند در فضاهای محدود قرار گیرند. این ربات ها می توانند برای کاربردهای مختلفی از جمله تعمیر و نگهداری تجهیزات استفاده شوند.
تلسکوپی شدن ممبران یک پدیده غیرقابل‌قبول در سیستم‌های اسمز معکوس است که باعث آسیب جدی به ساختار و کارایی ممبران می‌شود. این پدیده هنگامی رخ می‌دهد که اختلاف فشار بین دو طرف ممبران از حد مجاز بیشتر باشد.
تلسکوپی شدن ممبران یک مشکل جدی است که می‌تواند منجر به کاهش کارایی سیستم اسمز معکوس و افزایش هزینه‌های نگهداری شود. با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله، می‌توان از بروز این مشکل جلوگیری کرد.
